ผู้ใหญ่ผ่าน ผาตั้ง บ้านวังม้า ไม่พอใจสมนึกลูกน้องของเสี่ยเว้ง (วิชัย ชนะค้า) ที่เตือนชาวบ้านไม่ให้ขายที่ดิน ผ่านสั่งผู้ใหญ่ขจร ผู้ใหญ่บ้านดงสะท้อน ให้ส่งลูกสมุนขุนและเรือง รุมกระทืบสมนึกจนเจ็บปางตาย ผ่านโดนลอบยิงคนที่น่าสงสัยคือเสี่ยเว้ง ชีวิน ชุมพร ตัดสินใจพาอุษาและปอนด์กลับบ้านวังม้าหลังเจอพิษเศรษฐกิจ ทั้งคู่ตั้งใจมาสร้างครอบครัวบนที่ดินที่ชีวินได้รับมรดก ช้อยดีใจที่ลูกชายกลับบ้าน ผ่านมาขอเจรจาซื้อที่ดินจากชีวิน แต่ถูกปฏิเสธเขาถูก ชู แจ่ม และเมาลูกน้องของผ่านยิงเสียชีวิต อุษาทั้งเสียใจและเสียขวัญแต่ไม่ยอมแพ้
กริช กรีฑา เพื่อนบ้านที่มีไร่ติดกันมาพบอุษา ทั้งคู่ถูกชะตากันทันทีและเริ่มไปมาหาสู่กัน กริชได้เจอกับสารวัตประชิด เชิงรุก เพื่อนสมัยเรียน กริชได้ให้ข้อมูลเรื่องกว้านชื้อที่ดินและได้รื้อฟื้นคดีอุษาขึ้นมาใหม่ อุษามีความหวังอีกครั้งเธอเปิดร้านอาหารและขนมเพื่อเสริมรายได้ ผ่าน ผวน และกล้า มาที่ไร่ของอุษาได้เจอกับกริชก็ส่งลูกน้องขจรเข้าไปหยั่งเชิง ยามค่ำคืนกรีชไม่ทันระวังตัว โดนลูกน้องของขจร 4 คนทำร้ายปางตาย โดยมีลุงผุยและนุ่นคอยดูแล เมื่อกริชอาการดีขึ้นก็กลับไปเล่นงานทั้ง 4 คน ผ่านใส่ความว่ากริชหาเรื่อง กริชได้ทีจึงบอกว่า 4 คนนี้รุมทำร้ายและขับไล่ตนออกจากวังม้า
กริชไปซื้ออุปกรณ์ทำไร่ที่ตลาดเห็นขุนคุยกับชายคนหนึ่งที่มีแผลที่แขน (ชู) จนปะติดปะต่อเรื่องว่าอาจเป็นพวกที่ปุกปล้นไร่ของอุษา ตกค่ำกริชพร้อมอุษา ไปแอบซุ่มและสามารถจัดการกับคนร้ายได้หนึ่งคน กริชเล่นบทเข้มเพื่อให้คนร้ายสารภาพแต่กลับโดนปฎิเสธ แถมมันยังสงสัยว่ากริชเป็นตำรวจ อุษาชักเอะใจ แต่กริชปฎิเสธแค่คนทำไร่
ผู้ใหญ่ผ่านกับผวนมาพร้อมกับชาวบ้าน กริชสังเกตสายตาคนร้ายที่หลบกลัวผ่าน ปอนด์บอกกริชว่าอุษาไม่ใช่แม่แท้ๆของตน อุษาแต่งงานกับชีวินได้แค่ 3 เดือน อุษาถามถึงอดีตของกริชแต่โดนตัดบทว่าอดีตที่ไม่สร้างสรรค์ไม่ควรค่าแก่การจดจำ ผู้ใหญ่ผ่านเปิดฉากด่าลูกน้องที่ทำงานไม่สำเร็จและฆ่าปิดปาก ประชิดทราบเรื่องก็มาหากริชที่ร้านอุษา และได้เจอกับสมนึกจนได้ข้อมูลเพิ่มขึ้น ขณะเดียวกันเสี่ยเว้งมาหาผ่านเพื่อเจรจาขอความร่วมมือกว้านซื้อที่ดิน ผ่านไม่ยอมเพราะต้องการผลประโยชน์เองคนเดียวจึงมีอุบายจะเก็บเสี่ยเว้ง
อุษาเช่าห้องเพิ่มเพื่อขยายร้าน สิน สีคิ้ว ปรากฏตัวขึ้น สินเล่าให้ผุยฟังว่าตนโดนผ่านโกงที่ดินและพร้อมที่จะกลับมาทวงคืน ผ่านส่งไอ้ไผ่กับไอ้ฉาย ทำทีแวะมากินข้าว แต่กริชรู้ทันทำแผนตลบหลัง ผ่านรู้เรื่องโกรธจัด เที่ยงวันผ่านพาผวนกับกล้าแวะกินเหล้าที่ร้านอุษาเห็นกริช อยู่คนเดียวจึงหาเรื่อง กริชมีท่าทีเยือกเย็นแต่ว่องไว รวดเร็วและแม่นยำ ทั้งคู่โดนกริชเล่นงาน
ชายหนุ่มแปลกหน้าเห็นการต่อสู้พร้อมวิจารณ์ผ่าวว่าไม่ยุติธรรม อุษาสังหรณ์ว่ากริชจะเจอเพื่อนร่วมอุดมการณ์ เขาชื่อ ตฤณ เตโช เขาเลื่อมใสกริช ทั้งคู่ถูกอัธยาศัยกันต่างฝ่ายต่างแนะนำตัวและตกลงเป็นเพื่อนกัน ตฤณได้เจอกับลุงผุยและนุ่นตฤณรู้เรื่องราวที่ผ่านมา ผ่านโมโหให้ผวนและกล้าชวนคราม โคกระกาและนิตย์ นาดี มาช่วยจัดการ กริชกับตฤณไปกินข้าวที่ร้านอุษาครามกับลูกน้องอีกสองคนเฝ้ามองดูกริช ตฤณ และอุษา จนรู้ว่าทั่งสามคือเป้าหมาย
ตฤณได้เจอกับสาวสวย เธอคือ ผาณิต ผาตั้ง หรือหนูนิด ลูกสาวผู้ใหญ่ผ่านและแต้มดาวหรือดาว ตฤณโดนผ่านลอบทำร้าย ผาณิตมาเจอก็ช่วยพาส่งโรงพยาบาล กริชกับลุงผุยและประชิดไปเยี่ยมตฤณที่โรงพยาบาล ตฤณจึงเล่าเรื่องผาณิตให้ฟัง ผาณิตมีอดีตเป็นเด็กใจแตก สองสาวสวยบุคลิกคนเมืองทำให้ตลาดวังมาคึกคัก ผ่านห้ามมิให้ผาณิตยุ่งกับตฤณแต่เธอไม่ฟัง ทั้งคู่มีใจให้กัน เมื่อทั้งสองคนใจตรงกันความปรารถนาก็เกิดขึ้น เสี่ยบุญชัย โทรตามผ่านเพื่อให้ไปพบ เจ้านายนักการเมืองใหญ่ ผ่านได้รู้ความจริงเรื่องผาณิตและให้เธอกลับไปอยู่บ้านทำการชุบตัวใหม่ผาณิตทราบข่าวเรื่องผ่านเป็นผู้มีอิทธิพลอยู่เบื้องหลังในทุกเรื่องจากตฤณและคิดจะหยุดพ่อตัวเอง
เสี่ยหมงเป็นเพื่อนกับสินตั้งแต่สมัยยังเป็นคนเก็บของเก่าและได้เจอกับกริช เมื่อผ่านรู้ว่ากริชอยู่กับเสี่ยหมงก็โมโห แกล้งยั่วว่าจะขายที่ดินให้กับสินและกริชเท่านั้น กริชโดนลอบทำร้ายถึงสองครั้ง อุษาแปลกใจว่าทำไมระยะหลังผ่านเล่นหนักขึ้น กริชจึงเล่าเรื่องเสี่ยหมงให้ฟังและ สารภาพรักกับอุษา อุษายินยอมที่จะรับรักกริช ผาณิตอยากทราบความจริงจึงไปหาตฤณ แต่ตฤณบอกให้ไปถามพ่อเอง ต่อมาผ่านสั่งผวนไปเก็บโต เพราะผวนใส่ร้ายว่าโตทรยศ กริชไปเจอจึงช่วยไว้ ผาณิตได้รู้ความจริงจากปากโต
โจรบุกมายิงลุงผุยเสียชีวิต ต่อมาครามขอให้ ตรึม ตาระกา วายร้ายสองแดนไปช่วยงานผ่าน กริชและตฤณเจอเปรียวและสมพงษ์ จำได้ว่าสองคนนี้อยู่ทีมล่าสังหาร รับปากว่าจะปิดเป็นความลับ ทั้งคู่ บอกให้กริชและตฤณระวังตัวเรื่องตรึม ผ่านเจอตรึมชักไม่ชอบใจ เพราะตรึมชอบทำตัวเป็นแม่ทัพ ตรึมขอผ่านจัดงานเลี้ยงล่วงหน้าก่อนวันเผด็จศึก ตรึม ผวนและลูกน้องกินเหล้ากันอย่างสนุกสนานจนประมาทไม่ทันระวังตัวตฤณกับกริชแอบซุ่มจนรู้แผน เปรียวและสมพงษ์ก็แอบซุ่มดู กริชและตฤณบุกตลบหลังเล่นงาน ตรึมหมดสภาพโดยไม่ได้สู้ ที่ไร่ของผ่านมีคนตายเกลื่อนกริชและตฤณทำทีไปดูเมื่อได้ยินข่าวว่ามีการยิงตายเกลื่อน ผ่านรอดพ้นมือกฎหมายแบบหวุดหวิดเพราะหลักฐานไม่เอื้อ
กริชโดนผวนกับลูกน้องดักทำร้าย กริชโดนยิงที่ไหล่ หาทางหลบโดยไม่รู้ว่าตัวเองอยู่ส่วนไหนของป่า กริชหนาวสั่นกระเสือกกระสนท้องหิวจนไปเจอกระท่อม เจอผวนกับลูกน้องและทรัพย์เจ้าของกระท่อม กำลังย่างมันสำปะหลัง กริชขอแบ่งกินอย่างใจเด็ด จนทรัพย์ยอมรับ กริชใจดีให้ปืนและลูกปืนแก่ผวน บอกว่าเขาเป็นลูกผู้ชายไม่ทำร้ายคนที่ไม่มีอาวุธ ผวนอายและซึ้งในความเป็นลูกผู้ชายของกริช บอกว่ารักษาให้ดีหากฟื้นค่อยเปิดเกมล่ากันใหม่ ตฤณตามไปเจอพากริชกลับมาที่ไร่
ขจรนำทีมขุนและลูกน้อง ไปบุกลานมันแต่ไม่สำเร็จ อุษาโดนจับตัวหลังจากกลับจาก เยี่ยมกริช ช้อยโดนฆ่า สามวายร้ายนำร่างที่สลบของอุษาไปไว้ในกระท่อมร้างในไร่เจ้านายนักการเมืองของผ่าน นิตย์ตบะแตกทนความสวยของอุษาไม่ได้ เธอวิ่งหนีจากกระท่อมเข้าไปจนมุม ยึดไม้ฟาดจนนิตย์ตายคาที่ ครามกับผวนกลับมาที่กระท่อมเจอกระท่อมร้าง รีบไปรายงานผ่าน กริชกับตฤณไปขอแรงทรัพย์ที่ชำนาญทาง ทรัพย์แกะรอยไปถึงกระท่อมไม่เห็นใครพบแต่เสื้อผ้าของอุษา ทรัพย์พาเข้าไปในไร่มัน จนพบอุษาสลบอยู่ กริชอุ้มอุษากลับไป ผาณิตมีปากเสียงกับผ่านขนาดตัดพ่อตัดลูก ผ่านโมโหไล่ลูกสาวไม่ใยดี ผาณิตมาอยู่กับตฤณ ประชิดมาที่วังม้าเพื่อรวบรวมหลักฐาน รอให้อุษาหายได้มาสอบเพิ่ม
ตอนค่ำผ่านทำทีไปเยี่ยมอุษา ส่งสัญญาณให้ครามกับผวนจัดการอุษา เปรียวกับสมพงษ์รอจังหวะเหมาะดับสองวายร้ายสิ้นชื่อ ผ่านอาศัยจังหวะชุลมุนทำทีไปเยี่ยมอุษา คิดว่าเธอหลับหวังจะปิดปาก แต่อุษาใช้ปืนที่กริชให้ไว้ป้องกันตัวยิงสวนจนเจ้าพ่อวังม้าบาดเจ็บหนีไป แต่สุดท้ายก็จนตรอกจนต้องฆ่าตัวตาย งานศพผ่านอุษาขออโหสิกรรมกับผาณิต เธอไม่โกรธบอกว่าพ่อสมควรได้รับกรรม ผาณิตกับตฤณแต่งงานกัน และยกที่ดินคืนให้สิน ไร่ของอุษาและกริชหลอมรวมกัน อุษามีทายาทอยู่ในท้อง 4 เดือน ทั้งคู่ใช้ชีวิตด้วยความสุขและความรักหลังจากผ่านร้อนผ่านหนาว สู้ยิบตา ผจญความเลวร้ายมาด้วยกัน
